Alles wat je moet weten over metoprolol

Metoprolol is een middel dat wordt gebruikt bij het behandelen van cardiologische aandoeningen en migraineaanvallen. Ondanks het feit dat dit medicijn al jaren een van de meest gebruikte van Nederland is, is er nog veel onduidelijkheid over wat het nu precies is en wat je kunt verwachten van metoprolol qua voordelen en bijwerkingen. Hier proberen wij in dit artikel iets meer duidelijkheid over te geven.

Wat is metoprolol?

Metoprolol, ook wel metoprololsuccinaat genoemd, is een bètablokker met als belangrijkste functie het verlagen van de hoge bloeddruk. Het directe effect van het innemen van dit medicijn is dat het hart minder zuurstof nodig heeft en dus minder snel hoeft te kloppen. Dit is dan ook de reden dat de bloeddruk aanzienlijk lager wordt door het gebruik van metoprolol.

Hoe werkt metoprolol?

Zoals gezegd valt metoprolol in de categorie bètablokkers. Bètablokkers hebben als doel ervoor te zorgen dat de stresshormonen die door het lichaam worden aangemaakt de bètareceptoren niet kunnen bereiken. Het menselijke lichaam produceert drie verschillende soorten stresshormonen:

1. Adrenaline.
2. Noradrenaline.
3. Cortisol.

Elk van deze hormonen kan bij aanwezigheid van een te grote hoeveelheid een negatieve invloed hebben op verschillende systemen die cruciaal zijn voor de goede werking van het lichaam. Het effect van de bètablokker metoprolol is dus dat de stresshormonen niet langer deze invloed kunnen uitoefenen op de rest van het lichaam. Ze worden hier als het ware van geweerd. Dit maakt dit medicijn de perfecte oplossing voor sommige hartritmestoornissen, hartproblemen als gevolg van een hartinfarct of migraineaanvallen. Helaas brengt dit medicijn echter niet alleen maar positieve effecten met zich mee. Hieronder gaan we verder in op de mogelijke bijwerkingen die je kunt ervaren.

Mogelijke bijwerkingen metoprolol

De klachten als gevolg van het gebruik van metoprolol kunnen per persoon verschillen. Toch zijn er enkele die vaak voorkomen, zoals:

• Een relatief groot deel van de mensen die dit medicijn gebruikt, krijgt te maken met (extreme) vermoeidheid. Het percentage ligt momenteel op 10 tot 30 procent, wat vrij hoog is.
• Andere veelvoorkomende klachten zijn problemen met de maag. Denk hierbij bijvoorbeeld aan misselijkheid en overgeven.
• Daarnaast zijn ook darmklachten niet ongekend. Wat dat betreft gaat het vaak om diarree of obstipatie.
• Een andere bijwerking is dat je bloedvaten niet meer zo goed reageren op de kou. Normaal gesproken zal je lichaam er alles aan doen om zichzelf warm te houden. Hier heeft het met dit medicijn meer moeite mee, waardoor je last kan krijgen van koude handen en voeten.
• Een laatste categorie klachten heeft te maken met het hoofd van de medicijngebruikers. Onder andere hoofdpijn en duizeligheid komen redelijk vaak voor, waarbij dit laatste vooral bij het opstaan een probleem vormt.

Klachten die minder vaak voorkomen.

Naast deze veelvoorkomende bijwerkingen, zijn er ook nog een aantal klachten die bij slechts een klein deel van de gebruikers voorkomt. Desondanks willen we die hier voor de volledigheid ook kort bespreken: 

• Een aantal gebruikers rapporteren problemen met in slaap vallen in de eerste weken.
• Ook een droge mond en droge ogen zijn meerdere keren gemeld.
• Mensen met astma en COPD lopen een groter risico op benauwdheid en dit is dan ook iets wat door de behandeld arts goed in de gaten dient te worden gehouden.
• Door het verlagen van de hoge bloeddruk kan het bovendien voorkomen dat je sneller last hebt van blauwe plekken en bloedneuzen.

Voor elk van deze bijwerkingen geldt uiteraard dat niet iedereen er last van zal hebben. Heb je nu het idee dat de bijwerkingen bij jou heel extreem zijn? Dan is het altijd een goed idee om contact te nemen met de huisarts. Deze zal vervolgens beoordelen in hoeverre het verantwoord is het gebruik voort te zetten.

Advies voor (toekomstige) gebruikers

De hierboven genoemde klachten doen zich in de meeste gevallen vooral in de eerste weken van het medicijngebruik voor. In deze periode moet het lichaam nog wennen aan de nieuwe stoffen die worden ingebracht en zal het hier sterk op kunnen reageren. Voor het grootste deel van de gebruikers geldt echter dat de klachten na enkele weken afnemen.

Tips die jou kunnen helpen de negatieve bijwerkingen tot een minimum te beperken.

Desondanks hebben we een aantal tips op een rijtje gezet die jou kunnen helpen de negatieve bijwerkingen tot een minimum te beperken, zoals:

• Indien je als gevolg van het gebruik van metoprolol last hebt van je maag of darmen, is het een goed idee om te letten op de tijd waarop je het medicijn inneemt. Door de pillen bijvoorbeeld altijd tijdens een maaltijd en vooral niet op een nuchtere maag in te nemen, kan je de bijwerkingen verminderen.
• Als je last hebt van duizeligheid, kan het helpen om de tijd te nemen bij het opstaan uit je stoel of uit bed. Als je voorafgaand aan het opstaan je benen op een verhoging legt (bijvoorbeeld een kussen), zorg je ervoor dat het bloed beter circuleert. Wanneer je vervolgens rustig je hoofd omhoog brengt en opstaat, zal je merken dat de duizeligheid minder erg is of zelfs helemaal is verdwenen.
• Als je last hebt van één of meerdere van de bovengenoemde bijwerkingen, kan het een goed idee zijn om met je arts te overleggen over eventuele andere medicijnen die hierbij kunnen helpen. Metoprolol heeft namelijk een wisselwerking met verschillende middelen, wat zowel positieve als negatieve effecten kan hebben. Houd hier dus rekening mee.

Alternatieve behandelingswijzen die je kan proberen

Mocht het nu echt zo zijn dat jouw lichaam enorm heftig reageert op het innemen van metoprolol, zijn er gelukkig ook nog enkele alternatieven beschikbaar. Afhankelijk van waar u het medicijn voor innam, kan je andere bloeddrukverlagers proberen, zoals furosemide, losartan of bisoprolol. Bovendien is het ook mogelijk om je bloeddruk te verlagen door middel van het aanpassen van je levensstijl.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan:

• Stoppen met roken.
• Minder alcohol drinken.
• Het verminderen van het aantal stressfactoren in je leven.
• Meer sporten of op een andere manier bewegen.
• Voedingspatroon aanpassen.

Elk van deze opties zorgt ervoor dat je bloedvaten minder vernauwd zijn en het bloed dus gemakkelijk rond kan worden gepompt door je lichaam. Hierdoor hoeft je hart minder hard te werken en zal je je op den duur beter gaan voelen. Voor meer informatie hierover kan je in gesprek gaan met je huisarts of een andere specialist.